Censuur

Het kort geding dat het Grootoosten, vijf andere vrijmetselaarsorden en ene meneer Van Tongeren tegen een van onze leden en tegen onze webhost heeft aangespannen is daags voordat het geding zou dienen ingetrokken. Daartoe hebben wij enkele teksten van onze site afgehaald en verklaard deze teksten niet in dezelfde vorm opnieuw te plaatsen (op straffe van een boete van vijfduizend gulden) en verklaard geen ledenlijsten van de orden te zullen publiceren. Dit kort geding werd op vijf juni aangespannen en zou op 27 juni 2000 dienen. De vrijmetselaarsorden wilden dat vrijwel alle ritualen van onze site verwijderd zouden worden. Keer op keer weigerden ze aan te geven welke ritualen ze precies bedoelden, de meest nauwkeurige omschrijving was alle ritualen van een zestal vrijmetselaarsorden. Uiteindelijk hebben ze van slechts zeventien van de 31 geclaimde en door ons gepubliceerde ritualen aannemelijk gemaakt het auteusrecht te hebben. Alle stukken waarvan zij hebben nagelaten auteursrecht aannemelijk te maken hebben wij op onze site laten staan.

Op 2 juni heeft een koerier bij een van de leden van Onderzoeksgroep Squin de Florian en bij de Webhost Stichting De Stelling een sommatie van advocatenkantoor De Brauw Blackstone Westbroek afgeleverd met daarbij gevoegd een conceptdagvaarding. Ons wordt gesommeerd te staken met het inbreuk maken op de auteursrechten van een zevental eisers (zes vrijmetselaarsorden en een natuurlijke persoon); te staken met het plegen van overige onrechtmatige daden en af te zien van publicatie van ledenlijsten. Dit laatste hadden wij al besloten en hadden wij ook al in diverse (gepubliceerde) interviews naar buiten gebracht. Voor wat betreft de auteursrechten wordt ook nu weer op geen enkele wijze aangetoond dat eisers deze rechten hebben. Het is aantoonbaar onjuist dat zij deze rechten op de door ons gepubliceerde ritualen hebben. De andere onrechtmatige daden die ons worden verweten worden omschreven als het publiceren van overige vertrouwelijke, interne stukken van de Orde. Wij hebben de advocaten van eisers teruggeschreven en, voor de zoveelste keer, om opheldering gevraagd. Die opheldering wil ook de advocaat niet geven: inmiddels is er een dagvaarding uitgebracht. Onze toezegging dat wij de ledenlijsten niet zullen publiceren, een toezegging die door de advocaat was geëist, wordt door de advocaat naast zich neergelegd. In de dagvaarding eiste hij alsnog dat wij afzien van publicatie van de (door het Grootoosten reeds gepubliceerde) ledenlijsten.

Op 21 juni, enkele dagen voor het kort geding, kregen we eindelijk documenten waaruit zou moeten blijken dat het Grootoosten en enkele andere orden en een persoon auteursrechthebbende zijn van enkele, op deze site geplaatste ritualen. Van een groot aantal ritualen hebben eisers inmiddels afgezien van de claim auteursrechten te hebben. De ritualen waar zij wel deze rechten beweren te hebben hebben wij van onze site gehaald. Wij zullen in de komende weken de geleverde bewijzen gaan bestuderen of eisers inderdaad een geldige claim hebben.

Voor de mensen die de verwijderde ritualen alsnog willen bekijken, op verschillende sites in het buitenland hebben derden een kopie van onze site geplaatst.

De secretaris van de Orde van Vrijmetselaren, Fred Andrioli schreef eind maart in een reactie op de gepubliceerde informatie op onze site, op briefpapier van de Orde, dat de verschillende vrijmetselaarsorden "(auteurs)rechthebbenden zijn ten aanzien van deze teksten. Het gaat bovendien om geheime teksten, die door de Orde van Vrijmetselaren, haar loges, respectievelijk de andere maçonnieke organisaties slechts zeer selectief openbaar worden gemaakt en verveelvoudigd. Door de teksten op uw website te plaatsen, maakt u inbreuk op onze auteursrechten en handelt u ook overigens onrechtmatig jegens ons." Andrioli doet een dringend beroep op ons de bedoelde teksten (zonder aan te geven welke hij bedoelt) van onze website te verwijderen.

Wij bestrijden dat de Orde auteursrechten op de gepubliceerde teksten heeft. Deze teksten worden over de hele wereld gebruikt en niet alleen door vrijmetselaars van 'reguliere' orden, waartoe het Grootoosten zich rekent.

Wij willen met publicatie van deze teksten onafhankelijk onderzoek (buiten het Grootoosten en andere vrijmetselaarsorden om) mogelijk maken naar ritualen en symboliek die gebruikt wordt door (onder meer) vrijmetselaars.

In een bepaling in de Grondwet van de Orde, die in december 1999 is wederom is bevestigd, neemt de Orde als grondslag aan de erkenning van (…) - ieders recht om zelfstandig naar de waarheid te zoeken. 

De Orde geeft in haar eigen Grondwet (art. 1 lid 4) aan dat zij van haar leden gehoorzaamheid aan de wetten des lands eist "zolang en voor zover die wetten geen beperkingen inhouden van de vrijheid van meningsuiting". Zelf heeft de Orde echter geen enkele moeite met censuur. Naast de pogingen van de Orde om deze site te censureren heeft de Orde in haar eigen wetten ook een bepaling opgenomen om haar eigen verslaggevers te kunnen beletten vrijelijk verslag te doen van de algemene ledenvergadering. In de Ordewet Bestuur is in artikel 8 bepaald dat alleen vrijmetselaar-verslaggevers voor maçonnieke tijdschriften bij deze vergadering aanwezig mogen zijn. Deze verslaggevers hebben "zich te gedragen overeenkomstig de aanwijzingen hen door de voorzitter gegeven ten aanzien van de stof, die wèl en die niet voor publicatie geschikt mag worden geacht.

Met haar poging tot censuur van deze site geeft de Orde aan dat het 'zoeken naar waarheid' middels ritualen alleen mag door leden van de Orde. Buitenstaanders mogen geen kennis nemen van deze zelfverklaarde geheimen. 

Andrioli maakt zich ook zorgen over eventuele publicatie van ledenlijsten. In zijn eerder genoemde brief schrijft hij: "Wij wijzen u erop dat het opnemen van lijsten met (gegevens van) leden in strijd is met de geldende en toekomstige wetgeving inzake persoonsgegevens." Op ons verzoek om die wettelijke bepaling te duiden heeft hij tot op heden niet gereageerd. De verwijzing van mijnheer Andrioli naar toekomstige wetgeving is sowieso iets vreemd. De wet waar hij naar verwijst ligt op dit moment bij de Tweede Kamer ter behandeling. Het is niet zeker of deze wetgeving er komt. Niemand kan gehouden zijn deze wetgeving nu al na te leven.

Wij hebben de Orde een antwoord gestuurd met het verzoek om de geclaimde auteursrechten aan te tonen en aan te geven op welke grond de Orde meent dat de (reeds door hen gepubliceerde) ledenlijsten niet op deze site geplaatst mogen worden. Op 13 april stuurden wij een brief met nog enkele teksten die wij op deze site wilden publiceren, met het verzoek om, als de Orde van mening is over deze teksten auteursrechten te hebben, dit overtuigend te bewijzen.

Op 20 april heeft de heer Andrioli, wederom op persoonlijke titel, op beide brieven gereageerd. Zoals bij alle contacten die wij met (bestuursleden van) de Orde hebben gehad, wordt hier op geen enkele concrete vraag een antwoord gegeven. Wij hebben gevraagd om bewijzen die de claim van de heer Andrioli, dat verschillende Orden (auteurs)rechthebbende zijn van de teksten, ondersteunen. Ook hebben wij gevraagd om aan te geven welke Orden rechten menen te hebben op welke teksten. Het enige dat de heer Andrioli doet is zijn claim herhalen. Wel wordt er nu een andere stichting genoemd, die auteursrechthebbende zou zijn. De heer Andrioli treedt eveneens niet namens deze stichting op.

Ook de vraag welke wettelijke bepaling de eventuele publicatie van ledenlijsten verbiedt, wordt niet beantwoord. Alleen wordt er gesteld dat de publicatie van deze lijsten de persoonlijke belangen van een groot aantal leden zou schaden.

Onderzoeksgroep Squin de Florian ziet in het antwoord van de heer Andrioli geen enkele reden om de gepubliceerde teksten te verwijderen. Het feit dat de Orde zelf nalaat te antwoorden op onze vragen geeft in onze ogen aan dat de Orde als rechtspersoon, maar ook de andere maçonnieke organisaties, zich niet druk willen maken over publicatie van ritualen en andere teksten op deze site.

Dit hebben wij de Orde en de heer Andrioli persoonlijk geschreven. Hierop heeft de Orde of de heer Andrioli niet meer naar ons toe gereageerd. Wel heeft de Orde inmiddels in verschillende perspublicaties, waaronder het Parool van 10 mei 2000, laten weten voorlopig af te zien van juridische stappen. Daar zijn ze kennelijk nu van terug gekomen.