19^e Gr\ Groot Hogepriester, Pontifex Maximus of Opper-Schots Vrijmetselaar

From its title, this Christian degree seems to aim to bridge the gap between the Old and New Testaments, the word ‘Pontiff’ being derived from the Latin ‘pontifex’ a bridge builder. It is purely an initiatory and mystical degree, with the theme being the vision of St. John in Revelation, Chapter 21. The lesson of the degree is that no man can conquer ignorance and evil without divine help.
The Master sits under a canopy and a transparency which emits enough light for the whole Lodge, ‘And the city had no need of the sun, neither of the moon, to shine in it: for the glory of God did lighten it’ (Rev. 21, v 23). On the floor is a tracing board on which is shown the Celestial or New Jerusalem, with the Tree of Life in its centre, shining in the clouds. Below, on the earth, are the ruins of the Old Jerusalem and the three-headed serpent of evil in chains. At the side of the tracing board is a model of a mountain. The hangings of the Lodge are blue, spread with golden stars representing the heavens.
The Master of the Lodge, who has the title of Thrice Puissant Grand Pontiff, wears a white robe and carries a sceptre. There is one Warden who carries a gold staff. The brethren are ‘Faithful and True’ inhabitants of the New Jerusalem. All, including the Candidate, have a blue fillet around their foreheads on which are embroidered 12 golden stars. They represent the 12 angels who guard the 12 gates of the Celestial City.
The Candidate, who is dressed as a Knight of the East and West, seeks the true road to Masonry. On his entry, under the guidance of the Warden, he is made to emulate the writer of the Book of Revelation as ‘he carried me away in the spirit to a great and high mountain’. From the top of the model mountain, the Candidate can look down on the New Jerusalem. When he steps down, he is made to journey forward, trampling on the three-headed serpent, until he stands before the city in the clouds.
There is no obligation, as a promise to hate evil replaces it. The Candidate is then entrusted and decorated with the collar of the Order, a red ribbon strewn with 12 golden stars. It is worn as a sash from the right shoulder to the left hip. From it hangs the jewel, a square plate of gold with the word Alpha on one side and Omega on the other.
The remainder of the ceremony is a long catechism which does little more than elaborate what has been described above.

Deze tekst komt uit het boek Maçonnieke Beschouwingen van A. van Leeuwen (1949).

Alhoewel de 1ste van een nieuwe serie, is deze graad nochtans tevens de 3de en laatste van de belangrijke Rozekruiser­groep, welke het Centrum vormt voor het gehele Systeem. Dit behoeft ons niet te verwonderen, aangezien wij telkens der­gelijke ,,Overgangs-graden” aantreffen, welke zich in 2 op­eenvolgende werelden afspelen. Ook is het begrijpelijk, dat dit een Priester-graad is, zoals de 17^e graad een uitgespro­ken Ridder-graad was. De 18^e gr\ koppelt het psychisch aspect in de mens, daar waar steeds strijd en worsteling heersen, met het spirituele aspect, waar licht en evenwicht de boventoon voeren.
Wij zullen dan ook dadelijk kunnen opmerken, dat het rituaal nog steeds Apocalyptisch is. Werd het rituaal van de 17^e graad ontleend aan de eerste helft van de Apocalypse, het 18de graads mysterie betrekt zich op de Hoofdstukken 12 tot en met 15 (1 - 4) (3 vóór-Tempels en 1 Licht-Tempel), terwijl het rituaal van de 19^e graad geïnspireerd is op laatste zeven Hoofdstukken van de Openbaring.
De Candidaat ziet in het Oosten, achter de Troon, een donker-blauw gordijn, met gouden sterren bezaaid. Straks zal dat worden opgetrokken en een schildering van het Nieuwe Hemelse Jerusalem zal zich voor zijn ogen ontrollen. De Groot-Hogepriesters noemen elkander Getrouw en Waarachtig Broeder en volgen daarin na, hetgeen te lezen staat in Hoofdstuk XIX, vers 11: ,,En ik zag de Hemel geopend; en ziet een Wit Paard en Die op hetzelve zat, was genoemd Getrouw en Waarachtig en Hij oordeelt en voert krijgt in Gerechtigheid”.
Nòg is er dus strijd, doch het is niet meer oorlog, vertwijfeling van een wanhopig mens, die telkens de nederlaag moet lijden tegen de overmacht van zijn lagere aard en de geestelijke boosheden in de lucht. Het is de strijd van een Overwinnaar, die het zwaard van gerechtigheid hanteert, dat onweer­staanbaar is. In de Oosterse wijsbegeerte wordt dit Karma genoemd en in de Boom-glyphe is het ‘t Pad, dat van Tiphareth leidt naar Geburah, hetgeen Gerechtigheid betekent.
De Groot-Pontifici zijn in lange witte gewaden gehuld, hetgeen in overeenstemming is met Hfdst. XIX, vers 14: ,,De heirlegers in de Hemel volgden Hem op witte paarden, gekleed met wit en rein fijn linnen”. Het juweel van de graad is een Gouden Rechthoek met de letters Alpha en Omega, hetgeen - in verband met hetgeen hierboven opgemerkt werd - geen verder commentaar meer behoeft.
Alvorens onze studie van deze graad te vervolgen, wil ik aanhalen wat de Gr\Mr\Albert Pike daaromtrent schrijft in zijn ‘Morals and Dogma’:
,,De Apocalypse is voor hem, die de 19^e graad ontvangt, de Apotheose van dat verheven geloof, dat in God-alleen het Hoogste ziet en alle pracht en werken van Lucifer verloochent. Lucifer, de Licht-drager! Wonderlijke en mysterieuze naam voor de Geest van Duisternis! Lucifer, de Zoon van de Dageraad! Is hij het dan, die een licht draagt, waar van de ondragelijk felle schittering de zwakke, zinnelijke en zelfzuchtige mens met blindheid slaat? Twijfel daar niet aan, Broeders! Onze tradities zijn vol Goddelijke Openbarin­gen en Inspiratie. En Openbaring nóch Inspiratie zijn gebonden aan Tijd of Credo.”
Waarom waarschuwt Br\ Pike hier tegen Lucifer? Wie is deze Licht-Geest, die een demon van de Duisternis tevens schijnt te zijn?
In de Mysteriën-Symboliek is deze Engel de verpersoonlij­king van het menselijk verstand. Inderdaad is dat een Licht­brenger. Ons verstand heeft ons in staat gesteld hoger te stijgen dan het dier, dat wij aanvankelijk waren. Het verstand heeft deze ganse maatschappelijke samenleving geschapen, technisch, economisch en politisch. Dat is alles geen Godsschepping, maar het is Verstands-schepping. Inderdaad is dit werk prachtig, indrukwekkend en ontzagwekkend. Lucifer is voor de dier-mens inderdaad een Verlosser en Leraar.
Maar wij hebben er reeds op gewezen, dat in de verstands­processen iets schuilt, dat in het geestelijk leven geheel en al onaanvaardbaar is. Het verstand moet zich baseren op twee universele beginselen, nl.: Dualiteit en Causaliteit. Denk-processen spelen zich noodwendig af in Tijd en Ruimte, het­geen andere namen zijn voor hetzelfde paar Beginselen. De motorische kracht van het verstandelijk denken is Logica. Wij moeten onze gedachten beredeneren, zij moeten rationeel zijn. Het Centrum, van waaruit deze motorische kracht uit­straalt is de geïndividualiseerde Ik-heid, de menselijke Ego­Centriciteit.
Dit viertal: Ego, Logica, Dualiteit en Causaliteit vormen het aardse kruis, dat ons doet neerstorten op de aarde en ons belet de geestelijke vleugels uit te slaan en op te stijgen naar hogere regionen. Dit kruis is satanisch en de Luciferische geesten nagelen onze geest daarop vast. Hoe prachtig en over­weldigend majestueus het werk van ‘s mensen verstand ook is en hoe eindeloos veel prachtvoller en overweldigender het in die toekomst nog zal worden, het is toch alles ballast voor de zoeker naar Geestelijke Realiteit.
Dit is de ontzaggelijk zware opgave, waar de zoeker zich voor geplaatst ziet. De overwinning te behalen op het Ver­stand, op de Logica, op de Rede. Voor de profaan natuurlijk een zó dwaze opgaaf, dat hij er zich schouder-ophalend van af zal wenden. In onze huidige gerationaliseerde maatschappij worden Verstand, Logica en Rede juist uitermate verheerlijkt en zou men die dan moeten vernietigen? Néén! Van vernie­tigen is geen sprake. Ware dit het geval, dan zouden wij tot barbarisme terugvallen en van meet af aan weer moeten beginnen. Maar wij moeten het demonisch drietal beheersen en niet toestaan, dat wij hun slaven worden. Dat is de opgave! Lucifer moet geketend worden.
,,En ik zag een Engel afkomen uit de Hemel, hebbende een Sleutel des afgronds en een grote keten in Zijn hand; en Hij greep de drank, die oude slang, welke is de duivel en Satanas, en bond hem duizend jaren; en wierp hem in de afgrond en sloot hem daarin en verzegelde boven hem, opdat hij de wolken niet meer verleiden zon, totdat de duizend jaren zouden geëindigd zijn” (Openbaring XX, vers 1 - 3).
Dat deze strijd niet alleen zwaar, maar ook gevaarlijk is, hebben alle ware Hogere Graders steeds verkondigd. Daarom hebben zij telkens opnieuw hun waarschuwende stemmen doen horen, zoals Br\ Pike in de boven-aangehaalde strofe. Br\  McGlenachan is nog positiever in zijn waarschuwing en omdat het m.i. zo juist is, wil ik ook zijn stem hier laten horen.
,,Geen Ridder van het Rozekruis zou het mogen wagen om in deze Hogere Graden binnen te treden, dan nadat hij grondig zijn voornemen heeft overwogen en al de lessen, openbaringen, symbolen en analogiën van die voorgaande graden grondig heeft bestudeerd, want anders Zal hij een gevaarlijk pad betreden.”
In deze graden van die Areopagus wordt geen instructie meer gegeven; wat nu volgt is praktijk en is bedoeld als een samenvatting van alle Vrijmetselarij.
Laat men zich ten zeerste in acht nemen voor de Historische en Filosofische graden!
De neofiet, die op ‘t punt staat verder te gaan, moet terdege worden gewaarschuwd en op zijn hoede zijn voor deze Op­perste Graden der Universele Religie.
(Book of the Ancient & Accepted Scottish Rite, bldz. 287.)

Rituaal voor de Graad van Groot Hogepriester of Verheven Schot van het Hemels Jeruzalem (nederlands, 2e helft 19e eeuw).
Grand Pontiff, of Sublime Scotch Masonry (Amerikaans, 1835).