Rituaal voor de Gezellengraad

Dit rituaal dateert uit 1995. Waar in dit rituaal over Broeder wordt geschreven kan in voorkomende gevallen ook Zuster worden bedoeld.

Onderzoek van Kandidaten voor de Tweede Graad

Voor de bev\ tot de Tweede graad is het nodig dat de A\ L\ aan de volgende eisen voldoet.
Hij moet een trouw bezoeker van de L\ zijn geweest voor zover overwegende bezwaren hem dit niet hebben belet.
Hij moet aan het voorgeschreven aantal rituele bijeenkomsten hebben deelgenomen, dit laatste behoeft hij niet alleen in eigen L\ te hebben gedaan (Zie Art. 46, punt 3a van het Nationaal Reglement).
Hij moet in zijn leven blijk gegeven hebben van zijn voortdurende arbeid aan de R\ S\ , en een open oog hebben voor de belangen van zijn medemensen.
Het moet hem duidelijk zijn dat het ceremoniële werk een middel tot innerlijke ontwikkeling is.
Hij moet op de hoogte zijn van de organisatie van onze Orde, van de gewone maçonnieke gebruiken, van de inrichting van de T\ en het rituaal van de Eerste graad hebben bestudeerd.
Hij moet aan zijn financiële verplichtingen tegenover de L\ hebben voldaan.
Voordat de A\ L\ tot de Tweede graad bev\ wordt, wordt hem in de Eerste graad gevraagd in Open L\ proeven van zijn bekwaamheid af te leggen; de L\ besluit tot bev\ door twee stemmingen, de eerste in een Mr\ Mm\ vergadering (Art. 46, punt 6), de tweede in Open L\ in de Eerste graad.

Voorbereidende Ceremonie voor Kandidaten voor de Tweede Graad

Wanneer de L\ bijeengekomen is voor een bev\ ceremonie en geopend is in de eerste graad, zegt de V\ Mr\ : Broeder Ceremoniemeester, wilt gij zorgen dat de Aangenomen Leerlingen de Tempel dekken.
De Cer\ Mr\ leidt de A\ Ll\ buiten de T\ behalve de Kand\ .

V\ Mr\ : Zusters en Broeders, Broeder ... is kandidaat om bevorderd te worden tot de graad van Gezel, maar het is nodig dat hij eerst bewijzen geeft van zijn bedrevenheid in de eerste graad. Ik zal er daarom toe overgaan hem de gebruikelijke vragen te stellen.
Broeder 2^e Diaken, ik verzoek u de Aangenomen Leerling voor mijn zetel te leiden.
De vragen moeten door de Kand\ uot uit het hoofd beantwoord worden.

V\ Mr\ : Waar werd gij voor het eerst voorbereid om tot Vrijmetselaar gemaakt te worden?
Kand\ : In mijn hart.
V\ Mr\ : En waar vervolgens?
Kand\ : In een daarvoor bestemde kamer naast de Tempel.
V\ Mr\ : Beschrijf de wijze van uw voorbereiding.
Kand\ : Ik werd ontdaan van alle metalen en geblinddoekt; mijn rechterarm, linkerborst en linkerknie werden ontbloot, mijn rechterhiel eveneens, een Kabeltouw werd om mijn hals gedaan.
V\ Mr\ : Waarop werd gij toegelaten?
Kand\ : Op de punt van een Dolk die op mijn linkerborst geplaatst werd.
V\ Mr\ : Waar werd gij tot Vrijmetselaar gemaakt?
Kand\ : In een volkomen, volmaakte en regelmatige Loge.
V\ Mr\ : En wanneer?
Kand\ : Toen de zon in de meridiaan stond.
V\ Mr\ : Hoe kunt gij deze paradox verklaren, daar de Vrijmetselaarsloges gewoonlijk in de avond worden gehouden?
Kand\ : Daar de aarde voortdurend om haar as draait in haar baan om de zon en de Vrijmetselarij over haar ganse oppervlak verspreid is, volgt hieruit noodzakelijkerwijs, dat de zon altijd in de meridiaan staat in verband met de Vrijmetselarij.
V\ Mr\ : Wat is Vrijmetselarij?
Kand\ : Een bijzonder stelsel van zedenleer, gesluierd in allegorie en verduidelijkt door symbolen.
V\ Mr\ : Noem de drie grote beginselen, waarop de Orde gegrondvest is.
Kand\ : Broederliefde, Hulp en Waarheid.
V\ Mr\ : Wie zijn geschikt om tot Vrijmetselaar gemaakt te worden?
Kand\ : Zij die rechtvaardig, oprecht en vrij zijn, de meerderjarige leeftijd hebben bereikt, een gezond oordeel bezitten en van strikte zeden zijn.
V\ Mr\ : Hoe weet gij, dat gijzelf een Vrijmetselaar zijt?
Kand\ : Door de regelmatigheid van mijn inwijding, door herhaalde toetsing en beproeving waaraan ik heb voldaan, en omdat ik te allen tijde bereid ben een onderzoek te ondergaan, mits daartoe behoorlijk opgeroepen.
V\ Mr\ : Hoe bewijst gij anderen, dat gij een Vrijmetselaar zijt?
Kand\ : Door tekens, grepen en woorden en de volmaakte punten van mijn inwijding.
V\ Mr\ : Geef mij de punten van uw inwijding.
Kand\ : Uit, aan en op.
V\ Mr\ : Uit, aan en op wat?
Kand\ : Uit mijn eigen vrije wil en instemming; aan de deur van de Loge; op de punt van een Dolk die op mijn linkerborst geplaatst werd.
V\ Mr\ : Zusters en Broeders, dit zijn de gebruikelijke vragen. Indien een der Zusters of Broeders wenst dat ik andere stel, laat hem dan spreken.
Indien één der Zz\ of Bb\ de Kand.’. verder wenst te ondervragen, dan vraagt hij aan de V\ Mr\ of het geoorloofd is te vragen .... Indien de V\ Mr\ dit geschikt acht, richt hij deze vraag tot de Kand\ .
Als geen der Zz\ of Bb\ (meer) een vraag stelt, zegt de 1^e Opz\ : De Kolommen zwijgen, Achtbaar Meester.
V\ Mr\ : Broeder 2^e Diaken, wilt gij de Kandidaat de Tempel doen dekken?
Thans wordt de tweede stemming (bij acclamatie) gehouden of de Kand\ waardig is bev\ te worden tot de Tweede graad.

Is de beslissing gunstig dan zegt de V\ Mr\ : Broeder Ceremoniemeester, wilt u de Kandidaat binnen de Tempel leiden?
Wanneer dit is geschied, zegt de V\ Mr\ : Broeder 2^e Diaken, ik verzoek u de Kandidaat voor mijn zetel te leiden.
V\ Mr\ : Broeder ..., verbindt gij u op uw eer als mens en uw trouw als Vrijmetselaar, dat gij gestadig zult volharden gedurende de ceremonie van uw bevordering tot de graad van Gezel?
Kand\ : Ja, Achtbaar Meester.
V\ Mr\ : Verbindt gij u eveneens, onder de straf van uw vorige eed, dat gij hetgeen ik u nu zal mededelen met dezelfde zorgvuldigheid zult verbergen als de andere geheimen in de Vrijmetselarij?
Kand\ : Ja, Achtbaar Meester.
V\ Mr\ : Dan zal ik u de pasgreep en het paswoord toevertrouwen, die leiden van de Eerste tot de Tweede graad.
De pasgreep wordt aldus gegeven .... Deze pasgreep eist een paswoord, dat is Shibboleth; dit woord betekent overvloed en wordt in onze Loge gewoonlijk afgebeeld door een korenaar nabij een waterval. Gij moet deze pasgreep en dit paswoord goed onthouden, daar gij anders met in staat zult zijn binnen te treden in een Loge, wanneer deze in een hogere graad werkt.
De V\ Mr\ neemt de Kand\ bij de rechterhand, laat hem in Z\ richting gaan, daarbij zeggende: Ga door ....
Broeder Voorbereider, ik verzoek u thans met de Kandidaat de Tempel te dekken en hem voor te bereiden op de komende ceremonie.
De Loge wordt hierna geopend in de 2^e graad.

De Voorbereiding van de Kandidaat

De Kand\ wordt, indien mogelijk, op de dag van zijn bev\ thuis afgehaald door één van zijn borgen. In het Logegebouw wordt hij opgewacht door de Vbr\ , die geheel maç\ gekleed is.
De Vbr\ neemt de eed/belofte door tot aan de straf en beantwoordt de daaruit eventueel voortkomende vragen.
Vervolgens kleedt de Kand\ zich als A\ L\ .
Wanneer de Cer\ Mr\ de Zz\ en Bb\ gaat oproepen voor het kleden, waarschuwt hij de Vrb\ en de Kand\ , die zich dan naar de Vrh\ begeven. De Kand\ maakt de opening in de 1^e graad mee. Wanneer de Ll\ de T\ dekken, blijft hij achter in de T\ om de vragen te beantwoorden. De 2^e Diak\ leidt hem uit de T\ .
Dan vindt de 2e stemming plaats, vervolgens wordt de Kand\ weer binnengeleid voor het krijgen van pgr\ en pw\ . Daarna dekt hij met de Vrb\ de T\ voor de verdere voorbereiding.
In de kamer van voorbereiding laat de Vrb\ de Kand\ zich als pelgrim kleden. Hierbij zegt hij: U bent nu niet meer in een toestand van duisternis. U hebt uw arbeid aan de Ruwe Steen naar beste vermogen volbracht en bent nu waardig bevonden om de volle Verlichting deelachtig te worden, waarvoor u nu weer een pelgrimstocht zult moeten doorlopen als een Kandidaat voor een nieuwe fase van bewustzijn in de ongeziene gebieden van het innerlijke, maçonnieke Licht van de Grote Geometer des Heelals. Het duidt op een diepe wijsheid, dat u de Grote Geometer des Heelals nu met een nieuwe Naam zult leren noemen, waardoor u meer van het wereldplan en van uzelf zult ontdekken.
Bij de 1^e graad wordt het gevoelsleven van de Leerling ontplooid; bij de arbeid in de 2^e graad moet de verstandsontwikkeling worden bevorderd, opdat het hoger Intellect, de Goddelijke Rede, het verstand leert beheersen.
De Vrb\ laat de Kand\ het pelgrimskleed aantrekken. Hij geeft de Kand\ een paar sokken en pantoffels. Van de linkersok is de hiel en van de linkerpantoffel is de hak weggenomen. Als de Kand\ deze aan heeft zegt de Vrb\ : Uw voet zal heilige grond betreden.
De Vrb\ ontbloot de rechterborst van de Kand\ en zegt: Open u voor kennis.
De Vrb\ ontbloot de rechterknie van de Kand\ en zegt: Zo zult gij in ootmoed knielen.
De Vrb\ ontbloot de linkerarm van de Kand\ en zegt: Geef alles wat edel en goed in u is.
Omgord u met het Schootsvel, opdat het hogere van het lagere gescheiden worde.
De Kand.’. bindt zich met die gedachte het Schootsvel voor.
Bekleed dan uw handen met reinheid opdat uw werk rein en onbezoedeld blijve.
De Kand\ omkleedt zijn handen met Handschoenen.

Nu zijt gij gereed als pelgrim verder te gaan.
Als Aangenomen Leerling-Vrijmetselaar hebt gij getracht u te bevrijden uit de macht der uiterlijke dingen; wij weten echter maar al te goed dat niemand daarin volkomen slaagt. En al slaat gij nu op het punt de Gezellen-arbeid te verrichten, leg uw Leerlings-arbeid daarom niet neer. U zult als Gezel een nieuwe taak op u nemen, welke echter niet in de plaats komt van uw vorige, maar eraan wordt toegevoegd. Van hem die Gezel wordt, verwachten wij dat hij zijn Leerlings-arbeid nog beter zal vervullen dan voorheen. Bedenk echter bij het voorwaarts gaan, dat al uw zoeken bedoeld is een gids en helper der zoekenden te worden en tot een der dragers van het Licht. Dat Licht opent voor ons het gesloten Boek dat het Wereldplan is. Doordring u geheel van de gedachte, dat bestudering van dit plan uw toekomstig werk als Gezel is.
De Vbr\ brengt thans de Kand\ naar de Kamer van Overpeinzing. Hier staan een stoel en een tafel. Op de tafel ligt een met vijf zegels gesloten boek en staat een kaars. De Vbr\ zegt tot de Kand\ : Keer thans tot uzelf in en roep datgene op, wat gij als uw Hoogste Zelf kent. Hierdoor geleid en steunend op de krachten van uw ziel, gaat u de enige veilige weg naar het volle Licht. Vervul uzelf met rust en vrede.
De Vbr\ begeeft zich vervolgens naar de T\ .

De Ceremonie van Bevordering tot de Tweede Graad

V\ Mr\ : Broeder Voorbereider, wilt u de Kandidaat voor de Tempelpoort leiden.
De Vbr\ begeeft zich naar de Kamer van Overpeinzing en leidt de Kand\ voor de T\ p\ .
Gedurende deze tijd kan in de T\ muziek ten gehore worden gebracht.
De Wier\ begeeft zich naar de V\ Mr\ om wierook te halen.
Buiten de T\ p\ geschiedt het volgende:
De Vbr\ leidt de Kand\ tot voor de 2^e Dr\ . Deze onderzoekt of de Kand \ behoorlijk voorbereid komt en zegt dan tot de Vbr\ : Wie hebt gij daar?
Vbr\ : Broeder ..., die regelmatig in de Vrijmetselarij is ingewijd en zodanige vorderingen heeft gemaakt, dat hij hoopt daardoor het recht te hebben verkregen bevorderd te worden tot de graad van Gezel, voor welke ceremonie hij behoorlijk voorbereid komt.
2^e Dr\ : Hoe hoopt hij dat voorrecht te verkrijgen?
Vbr\ : Door de hulp van de Grote Geometer des Heelals, de bijstand van de Winkelhaak en de kracht van een pasgreep en een paswoord.
2^e Dr\ : Laat hij mij de pasgreep en het paswoord geven.
De Kand\ geeft deze, waarna de 2^e Dr\ tegen de Kand\ zegt: Wil nu aankloppen met de Aangenomen Leerling-slag op de Tempelpoort.
Binnen de T\ p\ geschiedt nu het volgende:
1^e Dr\ : Broeder 2^e Opziener, er is geraas.
V\ Mr\ : Broeder 2^e Opziener, wil onderzoeken wie toelating verlangt.
2^e Opz\ : Broeder 1^e Dekker, wil onderzoeken wie toelating verlangt en breng rechtstreeks verslag uit aan de Voorzittend Meester.
De 1^e Dr\ gaat naar buiten, sluit de deur en zegt tot de 2^e Dr\ : Wie hebt ge daar?
2e Dr\ : Broeder ..., die regelmatig in de Vrijmetselarij is ingewijd en zodanige vorderingen heeft gemaakt, dat hij hoopt daardoor het voorrecht te hebben verkregen bevorderd te worden tot de graad van Gezel, voor welke ceremonie hij behoorlijk voorbereid komt.
1^e Dr\ : Hoe hoopt hij dat voorrecht te verkrijgen?
2^e Dr\ : Door de hulp van de Grote Geometer des Heelals, de bijstand van de Winkelhaak en de kracht van een pasgreep en een paswoord.
1^e Dr\ : Laat hij mij de pasgreep en het paswoord geven.
De Kand\ geeft deze, waarna de 1^e Dr\ tegen de 2^e Dr\ zegt: Laat de Kandidaat wachten, terwijl ik verslag uitbreng aan de Voorzittend Meester.
De 1^e Dr\ treedt de L\ met de Vrb\ binnen, sluit de deur, en zegt: Achtbaar Meester, aan de Tempelpoort staat thans Broeder ..., die regelmatig in de Vrijmetselarij is ingewijd en zodanige vorderingen heeft gemaakt, dat hij hoopt daardoor het voorrecht te hebben verkregen bevorderd te worden tot de graad van Gezel, voor welke ceremonie hij behoorlijk voorbereid komt.
V\ Mr\ : Hoe hoopt hij dat voorrecht te verkrijgen?
1^e Dr\ : Door de hulp van de Grote Geometer des Heelals, de bijstand van de Winkelhaak en de kracht van een pasgreep en een paswoord.
V\ Mr\ : Wij erkennen de juistheid van de hulp, waardoor hij toelating verlangt. Broeder 1^e Dekker, staat gij ervoor in dat hij in het bezit is van de pasgreep en het paswoord?
1^e Dr\ : Ja, Achtbaar Meester.
V\ Mr\ : Laat hij dan in de behoorlijke vorm worden toegelaten.
Broeders Diakenen!
De Diakk\ gaan naar het W\ om de Kand\ op de gebruikelijke wijze te ontvangen.
De 1^e Dr\ legt nu de grote Winkelhaak, met de hoek naar het W\ , voor de Kand\ neer; hij opent de deur, treedt de Kand\ bij de ingang tegemoet en zegt tegen hem: Treed binnen.
Wanneer de Kand\ binnen de T\ is zegt de 1^e Dr\ : Kandidaat, ga met de voeten haaks met de hielen tegen elkaar op deze grote Winkelhaak staan.
De 1^e Dr\ plaatst een kleinere Winkelhaak met de hoek op de rechterborst van de Kand\ en zegt: Laat de hoek van de Winkelhaak, die op uw rechterborst drukt, u leren volgens de Winkelhaak te handelen jegens de gehele mensheid, in het bijzonder jegens de Zusters en Broeders in de Vrijmetselarij. Treed deze Loge van Gezellen binnen in de Naam van de Grote Geometer des Heelals.
De 1^e Dr\ . heft de Winkelhaak boven zijn hoofd ten teken dat hij zijn plicht vervuld heeft.
De Diakk\ kruisen hun Stt\ .
De 1^e Diak\ leidt de Kand\ onder de gekruiste Stt\ door naar de N\ zijde van de 1^e Opz\ en zegt de Kand\ de V\ Mr\ te groeten als een A\ L\ met st\ en t\ .
V\ Mr\ : Laat de Aangenomen Leerling knielen terwijl wij de hulp van onze Meerderen over onze arbeid inroepen.
De Diakk\ laten de Kand\ knielen en kruisen hun Stt\ boven het hoofd van de Kand\ .

De Wier\ gaat achter hem staan en zwaait tijdens de Aanroep het wierookvat.

Aanroep en Rondgang

V\ Mr\ : In orde, Zusters en Broeders.
V\ Mr\ , de armen opheffend: Wederom roepen wij uw hulp in, o Gij Dienaren van de Grote Geometer des Heelals en de uwe, o Meest Waardige en Verheven Meester van Wijsheid, Gij die het Hoofd zijt van Achtenswaardige Vrijmetselaren over de gehele wereld.
Moge deze Achtbare Loge, ingewijd in uw tegenwoordigheid, onder uw leiding gegroeid in deugd en bekwaamheid, thans tot voller kennis komen en de Ware Levenskunst leren.
Allen zingen: Zo moge het zijn.
V\ Mr\ : Zusters en Broeders, herneemt uw plaats.
Broeders Diakenen, laat de Kandidaat opstaan.
De 2^e Diak\ blijft achter de Kand\ en de 1^e Diak\ .
V\ Mr\ : Broeder 1^e Diaken. laat de Kandidaat de Loge rondgaan.
De 1^e Diak\ leidt de Kand\ voor de eerste maal de L\ rond, zegt hem de V\ Mr\ bij het passeren te groeten als een A\ L\ en laat hem stilstaan voor de zetel van de 2^e Opz\ en zegt tegen de Kand\ : Ik verzoek u naar Broeder 2^e Opziener vooruit te treden als een Aangenomen Leerling-Vrijmetselaar met stap en teken en hem de greep of het herkenningsteken en het woord van een Aangenomen Leerling te geven.
De Kand\ maakt st\ en t\ .
Bij het hier volgende vraaggesprek en bij dat bij de 1^e Opz\ zegt de 1^e Diak\ de antwoorden, die de Kand\ moet geven, steeds hardop en duidelijk aan de Kand\ voor en zegt hem welke handelingen hij moet verrichten.
2^e Opz\ : Hebt gij iets mede te delen?
Kand\ : Ja.
De 2^e Opz\ staat op en ontvangt de greep van een Aangenomen Leerling.
2^e Opz\ : Wat is dit?
Kand\ : De greep of het herkenningsteken van een Aangenomen Leerling-Vrijmetselaar.
2^e Opz\ : Wat eist deze greep?
Kand\ : Een woord.
2^e Opz\ : Geef mij dat woord en bij deze gelegenheid voluit.
Kand\ : Boaz.
2^e Opz\ : Ga door, Boaz.
De 1^e Diak\ leidt de Kand\ naar de N\ zijde van de 1^e Opz\ , laat de Kand\ in het voorbijgaan groeten als Aangenomen Leerling en keert zich nu met de Kand\ naar het O\ .
V\ Mr\ : Broeder 1^e Diaken, laat de Kandidaat zijn laatste arbeid als Aangenomen Leerling verrichten.
De 1^e Diak\ leidt de Kand\ naar de Ruwe Steen, geeft hem een Hamer en een Beitel, zegt hem op de linkerknie te knielen, de Beitel op de Ruwe Steen te plaatsen en drie slagen met de Hamer op de Beitel te geven.
Dan leidt hij de Kand\ weer naar de Noord-zijde van de 1^e Opz\ ; de Kand\ moet de 1^e Opz\ in het voorbijgaan groeten als een Aangenomen Leerling.
1^e Diak\ : Achtbaar Meester, de Kandidaat heeft zijn laatste arbeid als Aangenomen Leerling verricht.
De V\ Mr\ geeft één slag, welke beantwoord wordt door de Opzz\ , en zegt: De Zusters en Broeders in het Noorden, Oosten, Zuiden en Westen gelieven op te merken, dat Broeder ..., die regelmatig in de Vrijmetselarij is ingewijd, op het punt staat aan u voorbij te gaan om te tonen, dat hij behoorlijk voorbereid is voor zijn bevordering tot de graad van Gezel.
Broeder 1^e Diaken, laat de Kandidaat voor de tweede maal de Loge rondgaan.
De 1^e Diak\ leidt de Kand\ voor de tweede maal de L\ rond, zegt hem daarbij te groeten als een A\ L\ ; laat hem stilslaan voor de zetel van de 1^e Opz\ en zegt tot de Kand\ : Ik verzoek u naar Broeder 1^e Opziener vooruit te treden als een Aangenomen Leerling-Vrijmetselaar met stappen en teken en hem de pasgreep en het paswoord te geven, die gij van de Voorzittend Meester ontvangen hebt
Als stappen en teken gemaakt zijn, neemt de 1^e Diak\ de rechterhand van de Kand\ en geeft daarmee de Aangenomen Leerlingslagen op de rechterschouder van de 1^e Opz\ .
1^e Opz\ : Wie hebt ge daar?
1^e Diak\ : Broeder ..., die regelmatig in de Vrijmetselarij is ingewijd en zodanige vorderingen heeft gemaakt, dat hij hoopt daardoor het voorrecht te hebben verkregen bevorderd te worden tot de graad van Gezel, voor welke ceremonie hij behoorlijk voorbereid komt.
1^e Opz\ : Hoe hoopt hij dat voorrecht te verkrijgen?
1^e Diak\ : Door de hulp van de Grote Geometer des Heelals, de bijstand van de Winkelhaak en de kracht van een pasgreep en een paswoord.
1^e Opz\ tot Kand\ : Bent u in het bezit van een pasgreep en een paswoord?
Kand\ : Ja.
De 1^e Opz\ staat op, ontvangt de pasgreep. Deze greep wordt aangehouden totdat hij heeft gezegd: "Ga door ..."
1^e Opz\ : Wat is dit?
Kand\ : De pasgreep, leidende van de eerste naar de tweede graad.
1^e Opz\ : Wat eist deze pasgreep?
Kand.\ : Een paswoord.
1^e Opz\ : Geef mij dat paswoord.
Kand\ : Shibboleth
1^e Opz\ : Wat betekent Shibboleth?
Kand\ : Overvloed
1^e Opz\ : Hoe wordt het gewoonlijk in onze Loges afgebeeld?
Kand\ : Door een korenaar nabij een waterval.
1^e Opz\ : Ga door Shibboleth.
De 1^e Diak\ plaatst nu de Kand\ aan de N\ zijde naast de 1^e Opz\ , met het gezicht naar het O\ . De 1^e Opz\ staat op, neemt met zijn linkerhand de rechterhand van de Kand\ en zegt: Achtbaar Meester, ik stel u thans voor Broeder ..., die behoorlijk voorbereid is voor bevordering tot de graad van Gezel.
V\ Mr\ : Broeder 1^e Opziener, uw woorden hebben mijn volle aandacht, maar om een hogere graad te verkrijgen, moeten vijf Trappen worden doorlopen.

De vijf Trappen

V\ Mr\ : Broeder 1^e Diaken, geef de Aangenomen Leerling een Hamer en een Beitel en toon hem de Eerste Trap.
De 1^e Diak\ geeft de Kand\ een Hamer en een Beitel in de hand en leidt hem naar het O\ tegenover de V\ Mr\ en houdt hem een tablet voor, waarop de woorden staan "DE EERSTE TRAP". Dit tablet was tevoren verborgen op een gemakkelijk bereikbare plaats bij de zetel van de V\ Mr\ . De 1^e Diak\ zegt luid en duidelijk tegen de Kand\ : Kandidaat, lees met duidelijke stem hetgeen hierop staat.
Kand\ : De Zinnen.
Gevoel, waardoor de belichaamde Geest het eerst het bestaan van de wereld om zich heen leert kennen.
Gehoor, zijn gids om alles welluidend te maken.
Gezicht, waardoor hij alles tot schoonheid vormt.
Smaak, waardoor hij het heilzame van het vergiftige onderkent.
Reuk, waardoor hij het levengevende onderscheidt van het levenvernietigende.
Indien er meer dan één Kand\ is, geeft de 1^e Diak\ de Werktuigen nu aan de tweede Kand\ . Deze leest ook het tablet, en zo vervolgens. Dit moet bij alle Trappen op deze wijze geschieden. Nadat all Kandd\ aan de beurt geweest zijn, zegt de 1^e Diak\ : Achtbaar Meester, de Eerste Trap is doorlopen.
De 1^e Diak\ legt het tablet weg.
Hier wordt de bel of gong éénmaal geluid.
V\ Mr\ : Broeder, tot nu toe zijt gij bezig geweest de Ruwe Steen te bewerken, als Gezel moet gij nu tevens leren de grondstof te vormen en te polijsten, teneinde schoonheid te geven aan het bouwwerk, dat wij optrekken.
De Zinnen zijn de vensters, waardoor de geest zich van zijn stoffelijke omgeving bewust wordt. Zij moeten rein en helder gehouden worden, anders wordt het uitzicht belemmerd. Slechts wanneer zij op de juiste wijze ontwikkeld en geoefend zijn, kunnen zij hun functies vervullen; zij behoren in werkelijkheid de dienaren van ons denken en de uitvoerders van onze vermogens te zijn.
De Gezel behoort zijn studies te beginnen met de kennis van zichzelf en hij moet altijd bedenken dat niets, wat het welzijn der mensheid betreft, onverschillig kan zijn voor hen, die zich voorbereiden hun dienaren te worden.
De 1^e Diak\ ontneemt de Kand\ Hamer en Beitel.
V\ Mr\ : Broeder 1^e Diaken, geef de Aangenomen Leerling een Maatstok en een Passer en toon hem de Tweede Trap.
1^e Diak\ geeft de Kand\ een Maatstok en een Passer en leidt hem enkele stappen naar het Z\ , zodat hij tegenover de Laatst Gewezen Meester staat.
De 1^e Diak\ toont hem nu het tweede tablet, dat op een gemakkelijk te bereiken plaats bij de zetel van de L\ G\ Mr\ verborgen was.
Kand\ : De Kunsten
Bouwkunst, de synthese van schone vormen.
Beeldhouwkunst, het scheppen van schone vormen op zichzelf.
Schilderkunst, de toverkracht van kleurencombinaties.
Muziek, de oplossing van alle klanken tot harmonie.
Dichtkunst, de rede die scheppend door schoonheid spreekt.
1^e Diak\ : Achtbaar Meester, de Tweede Trap is doorlopen.
De 1^e Diak\ legt het tablet weg.
Hier wordt de bel of gong tweemaal geluid.
L\ G\ Mr\ : Broeder, de Kunsten drukken de schoonheid uit waardoor de Grote Geometer des Heelals zich in de stof openbaart.
Bouwkunst en Beeldhouwkunst streven naar volmaaktheid van vorm. Schilderkunst geeft de natuur weer door kleur, Muziek door klank, en tonen ons aldus het denkbeeld achter het object. Dichtkunst omvat alle kunsten op het gebied der verbeelding, dat de scheppende wereld is, en zendt van daaruit de bezieling neer, die hen tot steeds nieuwe vormen van het ene schone ontwikkelt
Het is de plicht van de Gezel in alles het schone te zoeken, en in zijn eigen leven een voorbeeld te geven van een hoog ontwikkelde beschaving, eenvoud en waardigheid, en te trachten de verspreiding van ware kunst onder zijn medemensen te bevorderen.
De 1^e Diak\ ontneemt de Kand\ Maatstok en Passer.
V\ Mr\ : Broeder 1^e Diaken, geef de Aangenomen Leerling een Schietlood en een Waterpas en toon hem de Derde Trap.
De 1^e Diak\ geeft de Kand\ een Schietlood en een Waterpas en leidt hem naar de 1^e Opz\ .
De 1^e Diak\ toont hem nu het derde tablet, datop een gemakkelijk te bereiken plaats bij de zetel van de 1^e Opz\ verborgen was.
Kand\ : Natuurwetenschappen
Wiskunde, de Goddelijke Rede, zich uitdrukkende in Getal en Wet.
Geometrie, de symboliek van de Denkbeelden die zich in Vorm belichamen.
Wijsbegeerte, de Aanschouwing van het Ene.
Biologie, de geschiedenis van de evolutie van het individu.
Sociologie, het vormen van individuen tot een harmonische samenleving.
1^e Diak\ : Achtbaar Meester, de Derde Trap is doorlopen.
De 1^e Diak\ legt het tablet weg.
Hier wordt de bel of gong driemaal geluid.
1^e Opz\ : Broeder, Wiskunde en Geometrie onthullen de scheppingsmethode en de wetten, volgens welke de ruwe stof tot vormen wordt omgebouwd. Zij zijn de weerkaatsingen van het denken van de Grote Geometer des Heelals, en alle wetenschap is slechts een ontplooiing daarvan.
Wijsbegeerte ziet het Ene in het vele, en leidt de mens tot de eenheid die achter alle verscheidenheid ligt.
Biologie leert de juiste ontwikkeling van het afzonderlijke individu, en Sociologie die van het grotere Individu, de maatschappij.
Men zou kunnen zeggen dat deze verschillende takken van wetenschap zich verenigen in één - de Wetenschap van het Universele Leven - want alles is even in de natuur, en alle vormen van wetenschap hebben betrekking op de openbaringen van dat Ene Leven.
De 1^e Diak\ ontneemt de Kand\ Schietlood en Waterpas.
V\ Mr\ : Broeder 1^e Diaken, geef de Aangenomen Leerling een Tekenstift en een Boek en toon hem de Vierde Trap.
De 1^e Diak\ geeft de Kand\ een Tekenstift en een Boek en leidt hem naar de 2^e Opz\ .
De 1^e Diak\ toont hem nu het vierde tablet, dat op een gemakkelijk bereikbare plaats bij de 2^e Opz\ verborgen was.
Kand\ : Weldoeners der Mensheid
Wijsgeren, zij die het Vuur van de Hemel, waarin de Geest belichaamd is, aan de mensen brengen.
Kunstenaars, de Priesters van het Schone, die de gevoelens belichamen.
Wetenschappers, de Koningen van het Denken, die het Verstand belichamen.
Uitvinders, de Meesters der Techniek, die de stoffelijke Ontwikkeling belichamen.
Wetgevers, de symbolen van Macht, die Orde belichamen.
1^e Diak\ : Achtbaar Meester, de Vierde Trap is doorlopen.
De 1^e Diak\ legt het tablet weg.
Hier wordt de bel of gong viermaal geluid.
2^e Opz\ : Broeder, de Weldoeners der Mensheid, zij die het Licht van de Goddelijke Wijsheid brengen, hebben het even verklaard en de dood zijn verschrikking ontnomen.
Kunstenaars vangen de bezieling op van het ideaal en zijn daarvan de kanalen naar de lagere werelden.
Wetenschappers verzamelen kennis en verspreiden die tot voorlichting der onwetenden.
Uitvinders passen de kennis toe tot de dienst der mensheid.
Wetgevers leiden uit de universele wetten de regels af geschikt voor concrete gevallen.
Al deze weldoeners der Mensheid hebben medegewerkt om haar te wijzen op de deugden, die beoefend en het doel, dat bereikt moet worden. Laten wij hen eren en hun voetstappen volgen.
Als Gezel moet gij dat type van weldoener navolgen dat het meest met uw geaardheid overeenkomt.
De 1^e Diak\ ontneemt de Kand\ Tekenstift en Boek.
V\ Mr\ : Broeder 1^e Diaken, laat de Aangenomen Leerling de handen vrij, en toon hem de Vijfde Trap.
De 1^e Diak\ leidt de Kand\ naar de N\ zijde van de 1^e Opz\ en plaatst hem met het gezicht naar het O\ . De 1^e Diak\ gaat nu zelf naar de N\ zijde van het Alt\ , neemt het vijfde tablet dat met de voorzijde tegen het Alt\ stond, en toont dit de Kand\
Kand\ : Dienst.
Het hoogste levensideaal is te dienen.
1^e Diak\ : Achtbaar Meester, de Vijfde Trap is doorlopen.
De 1^e Diak\ legt het tablet weg.
Hier wordt de bel of gong vijfmaal geluid.
V\ Mr\ : Broeder, hij die het beste dient, is het grootst. Als onderlinge dienst de erkende wet van het menselijk leven wordt, zal ieder mens een rentmeester, geen eigenaar zijn, en zal hij al zijn bezittingen - geestelijke, verstandelijke, zedelijke en stoffelijke - als gemeengoed beschouwen dat hij met vreugde beheert voor het algemeen welzijn.
Eerst wanneer dit bereikt wordt, zal de Ene Wil volbracht worden, omlaag zowel als omhoog, door hen die weten dat volmaakte vrijheid slechts gevonden wordt in volmaakte dienst.
Op deze Trap worden uw handen vrijgelaten, maar niettemin houdt gij uw Sv\ voor, het zinnebeeld van dienst.
Laten wij dienen overeenkomstig onze mogelijkheden en onze kracht, onverschillig of wij daardoor spot of of verwerven.
V\ Mr\ : Broeder 1^e Opziener, wilt gij de 1^e Diaken bevelen de Kandidaat te onderrichten naar het Oosten vooruit te treden met de bekende stappen.
1^e Opz\ : Broeder 1^e Diaken, het is het bevel van de Voorzittend Meester dat gij de Kandidaat onderricht naar het Oosten vooruit te treden met de beh\ stappen.
De 1^e Diak\ leidt de Kand\ naar het N\ tot ongeveer tegenover de 2^e Opz\ en plaatst hem met het gezicht naar het Z\ . Hij zegt dan tegen de Kand\ : De wijze om in deze graad naar het Oosten - de plaats des Lichts - vooruit te treden, is door vijf stappen, verzinnebeeldende het beklimmen van de Wenteltrap die voerde tot de middenkamer van Koning Salomo’s Tempel. Tot uw onderricht zal ik u de stappen voordoen; u kunt dan mijn voorbeeld navolgen.
De 1^e Diak\ doet de stt\ voor en zegt daarbij het volgende: De stappen worden als volgt gedaan: u staat met het gezicht naar het Zuiden, met de linkervoet recht vooruit en de rechtervoet haaks daarop met de hielen tegen elkaar; de eerste stap wordt gedaan met de linkervoet door hem ongeveer een voet omhoog te heffen en een niet te grote stap te doen, daarbij enigszins naar links draaiend, de tweede stap doet u met de rechtervoet op overeenkomstige wijze, dan de derde stap met de linkervoet evenzo, de vierde stap weer met de rechtervoet, bij de vijfde en laatste stap weer met de linkervoet, daarna plaatst u de rechtervoet zodanig, dat u met de voeten haaks met de hielen tegen elkaar voor het Altaar staat met het gezicht naar het Oosten. Tussen de verschillende stappen worden de voeten niet haaks op elkaar geplaatst. Doe nu deze stappen na.
Hierna laat de 1^e Diak\ de stt\ door de Kand\ doen, hem zonodig corrigerende, waarbij hij zorgt dat de Kand \ na de laatste st\ voor het Alt\ komt te staan zonder enige verdere beweging der voeten.
De Wier\ begeeft zich nu naar de V\ Mr\ om wierook te halen en plaatst zich vervolgens, het wierookvat zwaaiende, tussen het Alt\ en de zetel van de V\ Mr\ met het gezicht naar het W\ .
De L\ G\ Mr\ gaat nu naar de N\ zijde van de zetel van de V\ Mr\ , waarna deze hem in zijn zetel plaatst.
Tegelijkertijd gaan degenen die daarvoor aangewezen zijn een Zwaard bij de Cer\ Mr\ halen en gaan daarmee "in de stand" in een halve cirkel ten W\ van het Alt\ staan.
De V\ Mr\ begeeft zich naar het Alt\ , begeleid door de Cer\ Mr\ die op een kussen het Vlammend Zwaard en de Hamer draagt.
V\ Mr\ : Daar de geheimen van iedere graad van elkaar afgescheiden worden gehouden, moet gij thans een nieuwe eed afleggen. Zijt gij daartoe bereid?
Kand\ : Ja, Achtbaar Meester.
V\ Mr\ : Zusters en Broeders, in orde.
V\ Mr\ : Wil dan knielen op uw rechterknie en plaats uw linkerbeen in de vorm van een Winkelhaak, leg uw rechterhand op het Boek van de Heilige Kennis, terwijl uw linker-elleboog rust in de hoek van een Winkelhaak.
De 2^e Diak\ houdt een grote Winkelhaak zodanig dat de daarin rustende linkerarm en linkerhand van de Kand\ de stand hebben van het teken van volharding van de Gez\ .
De Diakk\ kruisen hun Stt\ boven het hoofd van de Kand\ .
De Zwaarddragers richten hun Zwaard met gestrekte arm op het hart van de Kand\ , terwijl de Zz\ en Bb\ hun gedachten sterk op hem richten met de bedoeling hem te helpen.
V\ Mr\ : Kandidaat, ik zal u thans de eed, die u bekend is, voorlezen, en ik verzoek u deze in gedachten na te zeggen.
Eed

Ik, en spreek hier uw volle naam hardop uit ....., in de tegenwoordigheid van de Grote Geometer des Heelals en te midden van deze Gevolmachtigde en Achtbare Loge van Gezel-Vrijmetselaren, in regelmatige vergadering bijeen en behoorlijk gewijd, zweer plechtig en oprecht, uit eigen vrije wil en instemming, hierbij en hierop, dat ik steeds de geheimen en mysteriën van de 2^e genaamd de Gezellengraad, zal verbergen en nimmer met opzet zal onthullen aan hen die Aangenomen Leerling zijn, noch aan profanen.
Ik zweer verder plechtig als een waar en getrouw Gezel te zullen handelen, de tekens te beantwoorden, de oproepingen te gehoorzamen en de grondbeginselen, vervat in de Eerste graad, te zullen handhaven.
Dit alles zweer ik met het krachtige en vaste besluit om het na te komen, zonder enige aarzeling of enig niet uitgesproken voorbehoud, onder bedreiging van geen mindere dan de symbolisch te beschouwen straf, bij de verbreking van één of alle hiervan, dat ..... of de dieper treffende straf, dat ik gebrandmerkt worde als een opzettelijk mijnedig individu, ontbloot van alle zedelijke waarden, en ongeschikt ontvangen te worden in deze of enige andere regelmatige Loge van Vrijmetselaren.
Zeg mij thans hardop na:
Zo helpe mij de Grote Geometer des Heelals en houde mij standvastig in deze mijn grote en plechtige eed, zijnde die van een Gezel-Vrijmetselaar.
De Diakk\ brengen hun St\ weer in de verticale stand.
De 2^e Diak\ neemt de W\ weg onder de el\ van de Kand\ en zegt hem de handen aan weerszijden van het B\ v.d. H\ K\ te leggen.
De Zw\ dragers brengen hun Zw\ weer "in de stand"; daarna brengen zij het Zw\ met het kruis van het gevest ter hoogte van de mond als groet.
Allen zingen driemaal: Blijf de eed getrouw!
Allen, die geen Zw\ dragen, strekken de eerste maal dat dit gezongen wordt de rechterhand, met de palm omlaag, horizontaal naar voren uit, de tweede maal iets hoger en de derde maal weer iets hoger.
V\ Mr\ : In de tegenwoordigheid van de Grote Geometer des Heelals, Die gij hebt aangeroepen en van de Gezellen die hier bijeen zijn, zult ge nu de ernst van uw eed en uw onderwerping aan de maçonnieke discipline erkennen door het Boek van de Heilige Kennis tweemaal met uw lippen aan te raken.
Gedurende de aanneming brengen de Zw\ dragers het Zw\ omhoog tegelijk met dat van de V\ Mr\ en brengen het weer in de stand wanneer zijn hand omlaag gaat; bij de woorden "mij toevertrouwd" brengen zij het gevest voor de mond en houden het aldus tot het geluid van de gong wegsterft, waarna zij het Zw\ weer "in de stand" brengen.
De V\ Mr\ neemt nu de H\ in de linkerhand, het Vl\ Zw\ in de rechterhand, richt dit recht omhoog en zegt: In het teken, Zusters en Broeders.
V\ Mr\ : Ter verheerlijking van de Grote Geometer des Heelals, het Vl\ Zw\ weer "in de stand"’, en ter volmaking van de mensheid, de H\ omhoog, in naam en onder het gezag van de Opperraad onzer Orde, de H\ weer omlaag en nu het Vl\ Zw\ en de H\ voor zijn voorhoofd kruisende, de H\ over het Zw\ , in de vorm van een X, en krachtens de macht mij toevertrouwd, het Vl\ Zw\ op het hoofd van de Kand\ , maak ik, geeft de Gez\ sll\ met de H\ op het lemmet van het Vl\ Zw\ en plaatst dit daarna op de linkerschouder van de Kand\ , ontvang ik, herhaalt de sll\ op het lemmet van het Vl\ Zw\ en plaatst dit vervolgens, met de punt van het Zw\ voor de hals langsgaande, op rechterschouder van de Kand\ , en bevestig ik u, herhaalt de sll\ op het lemmet van het Vl\ Zw\ en plaatst dit daarna op het hoofd van de Kand\ , als Gezel Vrijmetselaar.
Onmiddellijk na bovenstaande woorden worden de Gez\ sll\ op een gong gegeven; indien er meer dan één Neof\ is, worden zij voor ieder van hen herhaald.

Nu kunnen enige akkoorden muziek gespeeld worden.

De V\ Mr\ legt het Vl\ Zw\ en de H\ op het kussen van de Cer\ Mr\ , die deze naar de L\ G\ Mr\ brengt.

V\ Mr\ : Uw vorderingen in de Vrijmetselarij worden aangeduid door de stand van Winkelhaak en Passer.
Toen gij tot Vrijmetselaar gemaakt werd, waren beide punten van de Passer bedekt; in deze graad is één punt ontbloot, aanduidende, dat nu een nieuwe lichtstraal in uw leven is gevallen, die u in staat zal stellen de weg te vinden naar die uitgebreider kennis welke, naar ik vertrouw, later uw deel zal worden.
De V\ Mr\ neemt de Neof\ bij de rechterhand en zegt: Sta thans op, als ingewijd Gezel-Vrijmetselaar.
De Zw\ dragers brengen als groet het Zw\ met het kruis van het gevest ter hoogte van de mond.

De overige Zz\ en Bb\ brengen de rechterhand met de palm naar beneden horizontaal naar voren en zingen: Heil Broeder, Broeder heil!
De Zw\ dragers brengen hun Zw\ naar de Cer\ Mr\ en gaan terug naar hun plaats.

V\ Mr\ : Zet u, Zusters en Broeders.
De 1^e Diak\ plaatst de Neof\ ten N\ W\ van het Alt\ met het gezicht naar het Z\ ; de V\ Mr\ gaat tegenover hem staan.
V\ Mr\ : Nu gij de grote en plechtige eed van een Gezel-Vrijmetselaar hebt afgelegd, zal ik ertoe overgaan u de geheimen van deze graad toe te vertrouwen. Wil mij daarom naderen als een Aangenomen Leerling.
De Neof\ treedt vooruit met de eerste reg\ sch\ .

V\ Mr\ : Doe nu nog een stap naar mij toe met uw linkervoet en breng de rechterhand in de holte ervan; dit is de tweede regelmatige schrede in de Vrijmetselarij en in deze stand worden het teken, de greep en het woord van de Gezel gegeven.
Het teken in deze graad is drievoudig. Het eerste gedeelte wordt aldus gegeven de V\ Mr\ plaatst de rechterhand op de linkerborst met de duim in een haakse hoek op de hand en wordt genoemd het teken van getrouwheid; het verzinnebeeldt de beveiliging van de bewaarplaats van onze geheimen tegen de aanvallen van arglistigen.
Het tweede gedeelte wordt aldus gegeven de V\ Mr\ beweegt de linkerhand snel omhoog, daarbij de bovenarm horizontaal en de onderarm loodrecht daarop, de duim weer haaks op de hand en wordt genoemd het begroetingsteken of het teken van volharding, soms genoemd teken van gebed.
Het derde gedeelte wordt aldus gegeven de V\ Mr\ laat de linkerhand zakken en de rechterhand wordt over de borst naar de zijde gebracht en wordt genoemd het strafteken; het wordt gewoonlijk verondersteld te zinspelen op de straf, die door onze oude Operatieve Broeders was verbonden aan het schenden van de eed, namelijk dat het hart uit de borst gerukt worde.
De greep of het herkenningsteken wordt aldus gegeven de V\ Mr\ neemt de rechterhand van de kandidaat en drukt met zijn duim in het ritme van de gezellenklop op de knokkel van de middelvinger van de kandidaat.

Deze greep eist een woord, waarmee u dezelfde voorzichtigheid moet betrachten als in de voorgaande graad, namelijk door het nimmer voluit te geven, tenzij in open Loge, maar het slechts te spellen, of te halveren. Het woord is Jakin.
Daar u in de loop van de ceremonie naar deze greep en dit woord gevraagd zal worden zal Broeder 1^e Diaken u thans de antwoorden voorzeggen die u zult moeten geven.
De V\ Mr\ geeft de Neof\ de gr\ , en houdt deze tot het spellen of halveren klaar is.
V\ Mr\ : Wat is dit?
De 1^e Diak\ zegt bij deze en de hier volgende vragen het antwoord hardop voor.
Neof\ : De greep of herkenningsteken van een Gezel Vrijmetselaar.
V\ Mr\ : Wat eist deze greep?
Neof\ : Een woord.
V\ Mr\ : Geef mij dat woord.
Neof\ : In deze graad, evenals in de voorgaande, werd mij geleerd voorzichtig te zijn, maar met u, een Broeder, wil ik het spellen of halveren.
V\ Mr\ : Ik prijs u om uw voorzichtigheid, spel het en begin.
Neof\ : J.
V\ Mr\ : A.
Neof\ : K.
V\ Mr\ : I.
Neof\ : N.
V\ Mr\ : Dit woord is ontleend aan de rechter Zuil bij de poort of iingang van Koning Salomo's Tempel, zo genoemd naar de assisterende Hogepriester, die bij de wijding van de Tempel de dienst leidde.
De strekking van het woord is oprichten of verheffen, en wanneer het verbonden is met het woord van de eerste graad betekent het: stabiliteit.
De V\ Mr\ neemt de Neof\ bij de rechterhand en laat hem naar het Zuiden voorbijgaan, zeggende: Ga door, Jakin, naar de Opzieners.
De V\ Mr\ keert naar zijn zetel terug; de L\ G\ Mr\ herneemt zijn plaats.
De 1^e Diak\ leidt de Neof\ naar de zetel van de 2^e Opz\ en zegt de Neof\ indien nodig de antwoorden voor.

Onderzoek door de Opzieners

1^e Diak\ met stap en teken: Broeder 2^e Opziener, ik stel u voor: Broeder ..., na zijn bevordering tot de graad van Gezel.
2^e Opz\ : Broeder ..., ik verzoek u mij te naderen als een Gezel Vrijmetselaar.
De Neof\ doet de twee regelmatige schreden.
2^e Opz\ : Brengt gij iets mede?
Neof\ : Ja.
De Neof\ maakt nu het teken van een Gez.el.
2^e Opz\ : Wat is dit?
Neof\ : Het teken van een Gezel Vrijmetselaar.
2^e Opz\ : Hebt gij iets mede te delen?
Neof\ : Ja.
De 2^e Opz\ staat op; de Neof\ geeft hem de greep (deze greep wordt aangehouden tot de 2^e Opz\ heeft gezegd: "Ga door ..."); de 2^e Opz\ zegt nu: Wat is dit?
Neof\ : De greep of het herkenningsteken van een Gezel Vrijmetselaar.
2^e Opz\ : Wat eist deze greep?
Neof\ : Een woord.
2^e Opz\ : Geef mij dat woord.
Neof\ : In deze graad, evenals in de voorgaande, werd mij geleerd voorzichtig te zijn, maar met u, een Broeder wil ik het spellen of halveren.
2^e Opz\ : Ik prijs u om uw voorzichtigheid, spel het en begin.
Neof\ : ...
2^e Opz\ : Ga door Jakin, naar de 1^e Opziener.
De 1^e Diak\ leidt de Neof\ naar de zetel van de 1^e Opz\ .
1^e Diak\ : Broeder 1^e Opziener, ik stel u voor: Broeder ..., na zijn bevordering tot de graad van Gezel.
1^e Opz\ : Broeder ..., ik verzoek u mij te naderen als een Gezel Vrijmetselaar.
De Neof\ maakt de twee regelmatige schreden.
1^e Opz\ : Wat is dit?
Neof\ : De tweede regelmatige schrede in de Vrijmetselarij.
1^e Opz\ : Brengt gij iets mede?
Neof\ : Ja.
De Neof\ maakt het teken van een Gezel.
1^e Opz\ : Wat is dit?
Neof\ : Het teken van een Gezel Vrijmetselaar.
1^e Opz\ : Wat is het eerste gedeelte van dit teken?
Neof\ : Het teken van getrouwheid; het verzinnebeeldt de beveiliging van de bewaarplaats van onze geheimen tegen de aanvallen van arglistigen.
1^e Opz\ : Wat is het tweede gedeelte?
Neof\ : Het begroetingsteken, soms genoemd teken van gebed.
1^e Opz\ : Wat is het derde gedeelte?
Neof\ : Het strafteken.
1^e Opz\ : Waar zinspeelt het op?
Neof\ : Op de straf welke onder onze oude Operatieve Broeders verbonden was aan het schenden van de eed, namelijk dat het hart uit de borst gerukt worde.
1^e Opz\ : Hebt gij iets mede te delen?
Neof\ : Ja.
De 1^e Opz\ staat op; de Neof\ geeft hem de greep (deze greep wordt aangehouden tot de 1^e Opz\ heeft gezegd: "Ga door ..."); de 1^e Opz\ zegt nu: Wat is dit?
Neof\ : De greep of het herkenningsteken van een Gezel Vrijmetselaar.
1^e Opz\ : Wat eist deze greep?
Neof\ : Een woord.
1^e Opz\ : Geef mij dat woord.
Neof\ : In deze graad, evenals in de voorgaande, werd mij geleerd voorzichtig te zijn, maar met u, een Broeder, wil ik het spellen of halveren.
1^e Opz\ : Ik prijs u om uw voorzichtigheid, halveer het en begin.
Neof\ : ....
1^e Opz\ : Waaraan is dit woord ontleend?
Neof\ : Aan de rechter Zuil bij de poort of ingang van Koning Salomo's Tempel, zo genoemd naar Jakin, de assisterende Hogepriester, die bij de wijding ervan de dienst leidde.
1^e Opz\ : De strekking van het woord?
Neof\ : Oprichten of verheffen.
1^e Opz\ : En wanneer het verbonden wordt met dat van de eerste graad?
Neof\ : Stabiliteit.
1^e Opz\ : Ga door, Jakin.
De 1e Diak\ plaatst de Neof\ aan de Noordzijde naast de 1^e Opz\ met het gezicht naar het Oosten.

De Bekleding

De 1^e Opz\ staat op, neemt de Neof\ bij de rechterhand en zegt: Achtbaar Meester, ik stel u voor Broeder ..., na zijn bevordering tot de graad van Gezel en ik verzoek u om een verder teken van uw gunst.
V\ Mr\ : Broeder 1^e Opziener, ik draag aan u de plicht over om onze Broeder te bekleden met het onderscheidingsteken van een Gezel Vrijmetselaar.
De 1^e Opz\ verlaat zijn zetel aan de Noord-zijde en gaat voor zijn piedestal staan ziende naar het Noorden.
De 1^e Diak\ plaatst nu de Neof\ tegenover de 1^e Opz\ op de middellijn van de Tempel.
Nadat de 1^e Opz\ de Neof\ met het Schootsvel heeft bekleed (c.q. de punt van het Schootsvel naar boven heeft gedaan en bevestigd) zegt hij: Broeder ..., op bevel van de Voorzittend Meester heb ik u bekleed als een Gezel Vrijmetselaar om de vooruitgang aan te geven die gij in de Koninklijke Kunst gemaakt hebt.
V\ Mr\ : In orde, Zusters en Broeders.
Allen zingen:

Nu gij na uw Leerling-dagen
Het Gezellen-schootsvel draagt:
Toon u moedig, onverslagen
Wat het lot ook van u vraagtl
Als de Winkelhaak uw leven
Richten mag in rechte lijn
Kunt gij bij het opwaarts streven
Waterpas en Schietlood zijn.
Zo moge het zijn.
De 1^e Opz\ keert naar zijn zetel terug.
De 1^e Diak\ zegt de Neof\ zich naar het O\ te keren.
V\ Mr\ : Zet u, Zusters en Broeders.
Broeder ..., het onderscheidingsleken, waarmee u nu bekleed bent, wijst u erop, dat van u als Gezel verwacht wardt dat gij de verborgen mysteriën en betekenis van onze Koninklijke Kunst tot uw toekomstige studie zult maken. Hiermede zult gij des te beter in staat zijn uw plichten als Vrijmetselaar te vervullen en de wondervolle openbaringen van de Grote Geometer des Heelals naar waarde te schatten.
Broeder 1^e Diaken, wil onze Broeder in het Zuidoostelijk deel van de Loge plaatsen.
Broeder ..., toen gij tot Aangenomen Leerling werd gemaakt, werd gij in het Noordoostelijk deel van de Loge geplaatst am aan te tonen dat u pas was toegelaten.
Daar de Vrijmetselarij een progressieve wetenschap is, wordt u nu in het Zuidoostelijk geplaatst om de vooruitgang aan te duiden die u in de Koninklijke Kunst gemaakt hebt.
Gij staat daar nu zo te zien als een waar en oprecht Gezel Vrijmetselaar en ik beveel u ernstig aan, steeds als zodanig te blijven handelen. Waar het in de eerste graad uw taak was, u vertrouwd te maken met de beginselen van Zedelijke Waarheid en Deugd, daar wordt in deze graad van u vereist dat gij uw onderzoekingen uitstrekt tot de meer verborgen paden van Natuur en Wetenschap.

De Werktuigen

V\ Mr\ : Broeder 1^e Opziener, wilt gij de Werktuigen van deze graad verklaren.
De 1^e Diak\ plaatst de Neof\ voor de zetel van de 1^e Opz\ .
1^e Opz\ : Broeder ..., op bevel van de Voorzittend Meester toon ik u de Werktuigen van een Gezel; zij zijn de Winkelhaak, het Waterpas en het Schietlood. De Winkelhaak dient om alle hoeken haaks te maken en om ons te helpen aan de ruwe bouwstof behoorlijke vorm te geven, het Waterpas dient om vlakken zuiver horizontaal te maken, en het Schietlood dient om alles dat rechtop moet staan, te richten en verticaal op het grondvlak te stellen. Daar wij echter geen Operatieve maar Vrije en Aangenomen of Bespiegelende Metselaren zijn, vatten wij deze Werktuigen als symbolen op en kennen er een zedelijke betekenis aan toe.
Zo leert ons de Winkelhaak onze handelingen te richten volgens maçonnieke lijn en regel, en ons gedrag te verbeteren en harmonisch te maken.
Het Waterpas toont aan dat wij allen, aan dezelfde bron ontsproten, deelgenoten zijn in dezelfde aard, en delen in dezelfde hoop; en dat, hoewel onderscheidingen onder de mensen nodig zijn voor een behoorlijke ordening, wij toch niet mogen vergeten dat wij Zusters en Broeders zijn.
Het onfeilbare Schietlood leert ons oprecht te zijn in alle omstandigheden, de schalen der rechtvaardigheid in evenwicht te houden, aldus het juiste midden te bewaren, de gulden middenweg in alle dingen.
Vandaar dat de Winkelhaak ons zedelijkheid leert, het Waterpas gelijkheid en het Schietlood rechtvaardigheid en oprechtheid in leven en daden.
V\ Mr\ : Gij kunt u thans met de Voorbereider terugtrekken, teneinde uw kleding te verwisselen; ik verzoek u daarna weer in de Tempel terug te komen.
De 1^e Diak\ geeft de Neof\ over aan de Vrb\ die hem buiten de T\ geleidt; de Vrb\ zegt de Neof\ bij het dekken van de T\ te groeten met het t\ van een Gez\ Vrijm\ ; voor het binnentreden de Gezellenslagen op de T\ p\ te geven en bij het binnentreden weer te groeten als een Gez\ .

Opdracht voor de tweede graad

Nu gij op regelmatige wijze zijt toegelaten tot de tweede graad feliciteren wij u met uw bevordering. Het is niet nodig de plichten, die gij als Vrijmetselaar behoort te vervullen, weer te herhalen, noch u wederom te wijzen op de noodzakelijkheid deze strikt op te volgen, daar uw eigen ervaring de waarde ervan reeds moet hebben bevestigd.
In uw nieuwe hoedanigheid wordt van u verwacht niet alleen dat gij u kunt vinden in de grandbeginselen van de Orde, maar ook dat gij gestaag blijft volharden in de beoefening van alle deugden. Met nadruk wordt u in overweging gegeven de vrije kunsten te bestuderen - waardoor de geest wordt gescherpt en verfraaid - en wel speciaal de wetenschap der Geometrie, die als de basis geldt van onze Koninklijke Kunst.
Gij zult onze oeroude gebruiken als heilige en onschendbare gewoonten in stand moeten houden en door uw voorbeeld anderen ertoe brengen deze te eerbiedigen. De wetten en reglementen van de orde zult gij krachtig moeten ondersteunen en handhaven. Overtredingen van uw Zusters en Broeders moogt gij niet te licht, maar ook niet te zwaar opvatten; maar bij elke vaststelling van een overtreding van onze reglementen zal uw oordeel oprecht, uw vermaning vriendschappelijk en uw berisping barmhartig moeten zijn.
In onze besloten bijeenkomsten moogt gij als Gezel uw mening ten gehore brengen over onderwerpen, die in een bouwstuk of lezing worden behandeld, wel onder toezicht van een ervaren Meester, die ervoor moet zorgen, dat de Landmerken niet worden aangetast. Door dit voorrecht zult gij in staat zijn uw intellectuele vermogens te ontwikkelen, uzelf te ontplooien tot een nuttig lid van de gemeenschap en als een bekwaam Zuster of Broeder te trachten uit te munten in alles wat goed en groots is.
Van u wordt verwacht gehoor te geven aan alle gegeven en ontvangen oproepingen en die naar behoren na te komen. Ook gij zult bij uw Zusters en Broeders ijver moeten aanmoedigen, verdiensten belonen, in behoeften voorzien en armoede verlichten voor zover dat binnen uw macht en mogelijkheden ligt. En tenslotte moogt gij hen onder geen voorwaarde onrecht aandoen, noch toezien dat hen onrecht geschiedt, maar hen tijdig waarschuwen voor naderend onheil en hun belangen hetzelfde gewicht toekennen als die van uzelf.
Dit zijn de verplichtingen die gij als Gezel-Vrijmetselaar op u genomen hebt en die gij indachtig uw heilige geloften wordt geacht na te komen.

Toespraken na de Bevordering

Na de bev\ kan de Red\ of een andere Zr\ of Br\ de nieuwe Gez\ toespreken. Wat de inhoud betreft, bestaat volkomen vrijheid maar men streve naar beknoptheid. Is de Gez\ vermoeid, dan kan men met enkele woorden volstaan.

Mystieke Toespraak

Deze toespraak kan door de V\ Mr\ of een door hem aangewezen G\ Mr\ gehouden worden.
Evenals u bij uw inwijding geleerd werd de ceremonie, welke u had doorgemaakt, in een voller licht te bezien dan waartoe menigeen wellicht in staat is, zo moet gij beseffen dat de graad van Gezel een bijzondere lering met zich brengt en zekere verantwoordelijkheden aan u oplegt.
Terwijl u als Aangenomen Leerling voornamelijk uw zedelijke bekwaamheden moest aankweken, moet u als Gezel uw aard verfijnen en polijsten, en uw verstandelijke, artistieke en psychische vermogens ontwikkelen. Voor de ontwikkeling van uw intellectuele en artistieke vermogens moet gij een deel van de V\ d\ m\ wijden aan de studie van wijsbegeerte af wetenschap en aan de becefening van kunst, in overeenstemming met uw verstandelijke aanleg en voorkeur.
Voor de ontplooiing van uw psychische vermogens moet u zich dagelijks een ogenblik terugtrekken, waar u niet gestoord wordt, am dan standvastig het Schone, het Ware en het Goede te overpeinzen, trachtend een beeld te maken van deze idealen. Aldus kunt gij misschien enkele van de verborgen geheimen der Natuur ontsluieren.
In de wereld moet gij een voorbeeld van ernstig en harmonisch even zijn, er naar strevende een edel en eenvoudig even te leiden, waardig en schoon. In uw huis, in uw gebaren, in uw kleding, in uw woorden, moet gij het harmonische, het smaakvolle, het fijne en het schone zoeken, daarbij bedenkend dat ware schoonheid niet afhankelijk is van rijkdom, noch van maatschappelijke positie, maar van zuivere harmonie, van weloverwogen aanpassingsvermogen, van evenwicht, van waardigheid en van de ondergeschiktheid van de onderdelen aan het geheel, van de vorm aan het denkbeeld.
Bestudeer de Natuur en leer van haar de harmonieën van leven, kleur en vorm. Vermijd al wat onzedelijk, opzichtig en onbeschaafd is. Zoek in de kunst het ideaal, en help de vorm de waarheid, die hij omsluiert, uit te drukken
Zorg ervoor, dat de wereld beter wordt door uw schaven en polijsten van de ruwe stenen en dat de Tempel, die wij bezig zijn voor de mensheid op te trekken, schoner wordt door uw opname onder de Gezellen.
V\ Mr\ : ln orde, Zusters en Broeders.
Allen zingen: Gij zijt, werkend naar vermagen,
Met de tweede graad bekleed.
Houdt het grote doel voor ogen
En u steeds tot meer gereed!
Als bij ‘t immer opwaarts streven
Ware Liefde u bewoog -
Dan, aan ‘t einde van uw even
Wacht de Tempel van Omhoog.
Zo moge het zijn.
V\ Mr\ : En hiermede is uw bevordering voltooid.

Ceremonie van het Sluiten van de Loge in de Tweede Graad

De V\ Mr\ geeft één slag die beantwoord wordt door de Opzz\ , staat op en zegt: In orde, Zusters en Broeders, helpt mij deze Gezellen-Loge te sluiten.
Broeder 2^e Opziener, wat is de voortdurende plicht van iedere Gezel Vrijmetselaar?
2^e Opz\ : Te bewijzen, dat de Loge behoorlijk gedekt is, Achtbaar Meester.
V\ Mr\ : Zorg, dat die plicht vervuld wordt.
2^e Opz\ : Broeder 1^e Dekker, wilt gij bewijzen dat de Loge behoorlijk gedekt is.
De 1^e Dr\ geeft de Gez\ sll\ , die beantwoord worden door de 2^e Dr\ .
De 1^e Dr\ maakt het Gez\ t\ en zegt: Broeder 2^e Opziener, de Loge is behoorlijk gedekt.
2^e Opz\ : Achtbaar Meester, de Loge is behoorlijk gedekt.
V\ Mr\ : Broeder 1^e Opziener, wat is onze volgende plicht?
1^e Opz\ : Te zorgen dat de Zusters en Broeders gaan staan in het teken van Gezel-Vrijmetselaar, Achtbaar Meester.
V\ Mr\ : Zusters en Broeders, in het teken van Gezel-Vrijmetselaar.
De Zz\ en Bb\ doen de tweede reg\ sch\ , maken het t\ en blijven in het t\ staan.

V\ Mr\ : Broeder 2^e Opziener, wat hebt gij in deze stand ontdekt?
2^e Opz\ : Een halve zuil, Achtbaar Meester.
V\ Mr\ : Broeder 1^e Opziener, waar is het geplaatst?
1^e Opz\ : In het midden van het gebouw, Achtbaar Meester.
V\ Mr\ : Broeder 2^e Opziener, op wie doelt het?
2^e Opz\ : Op de Grote Geometer des Heelals.
V\ Mr\ : Uit het teken, Zusters en Broeders, laten wij bedenken dat, evenals Hij het midden van Zijn Heelal is, Zijn weerkaatsing in ons ons geestelijk midden is, de Innerlijke Onsterfelijke Heerser. Daarom moet onze gehele aard in overeenstemming worden gebracht met Dat wat er het leven aan geeft.
Allen zingen: Zo moge het zijn.
Na ons samenwerken
Zal de Kracht ons sterken,
Wijsheid zal ons leiden
En van kwaad bevrijden.
Zo moge het zijn.
De L\ G\ Mr\ wordt, zoals in de eerste graad gebruikelijk, naar het Alt\ geleid en knielt op beide kk\ .

V\ Mr\ : Broeder 1^e Opziener, daar de arbeid in deze graad geëindigd is, hebt gij mijn bevelen de Loge te sluiten.
De V\ Mr\ geeft de Gez\ sll\ .
1^e Opz\ : In het teken, Zusters en Broeders, de 1^e Opz\ heft de handen omhoog, buigt, brengt de handen samen voor het voorhoofd en zegt: In de Naam van de Grote Geometer des Heelals, rechtopstaande met de H\ in de hand en op bevel van de Voorzittend Meester, sluit ik, de L\ G\ Mr\ neemt P\ en W\ uit elkaar; allen gaan uit het t\ en doen een stap achteruit; de 1^e Opz\ zegt: deze Gezellen-Loge.
De 1^e Opz\ geeft de Gez\ sll\ .
2^e Opz\ : En zij is dienovereenkomstig gesloten.
De 2^e Opz\ geeft de Gez\ sll\ die beantwoord worden door de 1^e en 2^e Dr\ .

Home